Spint bestrijden
Spint is een veel voorkomende plaag in kassen, bij kamerplanten en door steeds warmer weer ook buiten. Spintmijten tref je in allerlei gewassen aan. Hoe droger en warmer het is, des te sneller vermenigvuldigen de spintmijten zich, met alle gevolgen van dien voor je planten. Wat spint is en hoe je het effectief biologisch kan bestrijden, lees je op deze pagina.
Wat is spint?
De spintmijt is een kleine ovale mijt die in volwassen vorm niet groter dan een halve mm is. Met het blote oog zijn spintmijten nauwelijks te zien. De spintmijt is meestal bijna doorschijnend of groenachtig geel. Overwinterende vrouwtjes zijn oranje of rood. Spintmijten bewegen traag of zelfs helemaal niet. Je treft ze vooral aan aan de onderkant van bladeren. Hier consumeren ze weefsel en sap uit de bladeren.
Spint behoort tot de klasse van spinachtigen (Arachnida). Net als gewone spinnen, hebben spintmijten 8 pootjes. Een andere overeenkomst met spinnen is dat ze spinsels produceren. Deze fijne webben gebruiken ze om zichzelf te beschermen tegen vijanden en om zichzelf van plant naar plant te verplaatsen. Je vindt de spinsels terug rond bladeren, maar ook in toppen en bloemen. Bij een heftige plaag is je volledige plant bedekt met een fijn web.
Verschillende soorten spint
Tref je spintmijten aan op je plant, dan zal dit hoogstwaarschijnlijk de bonenspintmijt (Tetranychus urticae) zijn. Deze spintmijt wordt ook wel kasspint genoemd, omdat ze in kassen vaak worden aangetroffen. Deze spintmijt kan je op ontzettend veel soorten planten tegenkomen. Denk aan groenten, kamerplanten en tropische planten, maar ook diverse inheemse siergewassen en struiken.
Je herkent de kasspint aan z’n beige tot doorzichtige kleur met zwarte stippen aan de zijkant van het lijf. Omdat ze zo klein zijn en geen opvallende kleur hebben, worden ze vaak over het hoofd gezien. Pas als er schade aan planten zichtbaar wordt of webben aanwezig zijn, wordt de plaag opgemerkt. Op dat moment is de populatie echter al behoorlijk groot.
Andere soorten spint die je kan aantreffen zijn:
- Fruitspintmijt: deze spintmijten hebben een rood lijf en gele pootjes.
- Ligustermijt: dit type mijt kom je vooral tegen op orchideeën of ligusters. Ze produceren geen spinsels.
- Orchideeënmijt: lijkt sterk op de ligustermijt, maar tref je alleen op de bladeren van orchideeën aan.
- Sparrenspint: donkerrode spintmijten met gele poten, zie je vooral in coniferen.
- Buxusspint: geelbruine spintmijt die specifiek in buxushagen voorkomt.
- Citrusspint: paarsrode spintmijt die weinig spinsel produceert.
Levenscyclus van spintmijten
Bevruchte vrouwtjes van de spintmijt kunnen overwinteren. Als de temperaturen onder de 12º C zakken en de dagen korter worden, gaan ze in ruststand. Ze zoeken een schuilplaats, bijvoorbeeld in de bodem of onder een boomschors en gaan daar in diapauze. Het vrouwtje kleurt oranje-rood in die periode. Stijgen de temperaturen, dan worden de vrouwtjes weer actief en begint de voortplanting.
Vrouwtjes spinnen een web en leggen daarin eitjes. Na een dag of drie wordt hieruit een larve geboren. De spintmijt ontwikkelt zichzelf in vijf fases tot een volwassen exemplaar. Ei, larve, twee nimfenstadia (protonimf en deutonimf) en uiteindelijk de volwassen spintmijt. De levenscyclus van ei tot volwassen exemplaar is erg afhankelijk van de temperatuur. Hoe warmer het is, des te sneller kan er een plaag ontstaan.
Normaliter duurt de ontwikkeling van larve naar volwassen spintmijt 17 dagen. Maar, bij een temperatuur van 30º C is dit een stuk korter: slechts 7 dagen! De spintmijt houdt van een droge en warme omgeving. Een volwassen vrouwtje leeft 2 tot 4 weken en is in staat om honderden eitjes te leggen tijdens haar leven. Omdat de ontwikkeling zeker in de zomer of in een warme kas zo snel kan gaan, kan een spintplaag enorm gaan woekeren.
Schade aan planten door spint
Spintmijten consumeren sap uit plantencellen en maken de cellen daarmee kapot. Vaak zie je eerst kleine stipjes op het blad. Zijn er veel spintmijten aanwezig, dan zal je op grotere stukken van het blad verkleuring waarnemen. Je ziet geelbruine vlekken op het blad.
De schade aan blad is erg vergelijkbaar met schade door bijvoorbeeld trips of bladluis. Wat spint echt onderscheidend maakt is hun vermogen om webben te spinnen. Hoe meer spint in je plant aanwezig is, hoe meer fijne spinsels op bladeren en stengels ontstaan.
De schade aan het blad en de spinsels rondom de plant maken dat de plant verzwakt. Bladeren sterven af en door de webben komt er onvoldoende licht bij de plant. Wacht daarom niet te lang met het aanpakken de spintplaag. Als je niks doet, wordt het uiteindelijk je planten fataal.
Last van bladluis? Lees meer over bladluis bestrijden. Over trips lees je meer op de pagina over bestrijding trips.
Oorzaken van spint
Spintmijten zijn zo klein en kunnen zich zo snel voortplanten, dat het bijna niet te voorkomen is dat je ermee te maken krijgt. Wel is het zo dat bepaalde planten gevoeliger zijn voor spint dan anderen en spelen de temperatuur en luchtvochtigheid een grote rol in het uit de hand lopen van een plaag. Zo kan je onder anderen aan spint zijn gekomen:
- Spintvrouwtjes kunnen overwinteren en verstoppen zich dan. Heb je eerder een plaag gehad, dan bestaat er een kans dat je het jaar daarop weer met spint te maken krijgt.
- Spintmijten zijn erg klein en kan je zelf via kleding, je handen of tuingerei hebben binnengebracht.
- Nieuw aangeschafte klanten kunnen al besmet zijn met spint.
- Je plant staat op de tocht.
- De spintmijten hebben spinsels van de ene naar de andere plant gesponnen.
- Je hebt veel planten die gevoelig zijn voor spint: meestal zijn dit tropische planten. Berucht is spint bij hennepplanten.
- Planten die niet winterhard zijn heb je binnen gezet en zo is spint meegenomen naar binnen.
Spint biologisch bestrijden
Spint voorkomen wil je natuurlijk het allerliefst. Kijk daarom allereerst goed of je planten onder optimale omstandigheden groeien. Een plant die sterk en gezond is, is minder gevoelig voor plagen. Zorg vooral ook dat je plant niet op de tocht staat. De kleine spintmijten dwarrelen dan met gemak richting je planten.
Ondanks deze voorzorgsmaatregelen kan spint toch vrij eenvoudig in planten terechtkomen. Vooral tropische planten zijn nou eenmaal gevoelig voor spint. Aan de slag met bestrijden? Dan kan je verschillende methoden hanteren.
Huis-tuin-en-keukenmiddeltjes tegen spint
Geen enkel huis-tuin-en-keukenmiddeltje is volledig effectief tegen spint. Wel kan je hier eerst mee beginnen als de plaag nog niet in een vergevorderd stadium is. Zet allereerst een besmette plant in quarantaine. De spintmijten kunnen door hun kleine formaat en door de webben die ze spinnen vrij eenvoudig naar verschillende planten overstappen of overwaaien.
Je kan de plant afspoelen met water. Zorg voor een stevige waterstraal, zodat de plakkerige spinsels goed loslaten. Ook kan je de plant besproeien met een mengsel van zeep en water of spiritus en water. Houd er wel rekening mee dat spiritus giftig kan zijn voor andere nuttige insecten. Er wordt ook gezegd dat een teentje knoflook in de plant leggen zou kunnen helpen. Dit is echter niet bewezen.
Voor al deze methoden geldt dat ze helpen om de plaagdruk te verminderen, maar complete bestrijding zal je er niet mee behalen.
Chemische bestrijdingsmiddelen tegen spint? Liever niet!
Spint is te bestrijden met diverse chemische bestrijdingsmiddelen, maar hier kleven veel nadelen aan. Insecticiden zijn erg agressief en zullen naast de spintmijten ook andere insecten doden die juist nuttig zijn. Sowieso gebruik je chemische middelen liever niet in de buurt van groentegewassen omdat het gif daardoor ook in je voedsel terecht kan komen. Verder is bekend dat spintmijten resistent kunnen worden voor chemische bestrijdingsmiddelen. De middelen kosten veel geld, maar je merkt nauwelijks effect.
Spint biologisch bestrijden met natuurlijke vijanden
Wil je een langdurige oplossing tegen spint, maak dan gebruik van natuurlijke vijanden zoals de roofmijt. Er zijn verschillende soorten roofmijt effectief tegen spint, maar over het algemeen geldt dat roofmijten vooral goed te gebruiken zijn in een afgesloten ruimte zoals een kas. Gebruik je ze in een open tuin, dan bestaat er een kans dat ze hun heil elders zoeken.
Het voordeel van het gebruik van natuurlijke vijanden is dat je veel meer dan bij chemische bestrijders de bron aanpakt. Chemische middelen werken vaak alleen op volwassen insecten en niet op eitjes. Hierdoor kan de populatie zich blijven ontwikkelen, zeker bij hoge temperaturen.
Roofmijten consumeren eitjes, larven en volwassen spintmijten. Bepaalde soorten zoeken spintmijten actief op en consumeren flinke aantallen per dag. Hierdoor zullen de roofmijten zich bij de juiste omstandigheden sneller ontwikkelen dan de spintmijten. Zo zullen uiteindelijk de roofmijten als winnaar uit de strijd komen.
Roofmijten tegen spint (preventief)
Amblyseius californicus roofmijten worden vooral gebruikt als preventief middel tegen spint. Dit type roofmijten voedt zich met alle stadia van spint, dus zowel de eitjes als de larven, nimfen en volwassen spintmijten. De voorkeur gaat uit naar de jonge stadia. Het grote voordeel van dit type roofmijt is dat ze ook een tijd kunnen overleven op een plantaardig dieet. Zijn er niet of weinig spintmijten aanwezig, dan zullen ze zich toch nog een tijd kunnen redden. Om deze reden worden ze vaak als preventief middel ingezet.
Bestel roofmijten tegen spint (preventief)
Roofmijten tegen spint (correctief)
Phytoseiulus persimilis roofmijten zijn geschikt om in te zetten als correctief middel, dus als er al een flinke plaag aanwezig is. Deze fel rood gekleurde roofmijt voedt zich uitsluitend met spintmijten en consumeert alle stadia. Een volwassen roofmijt kan met gemak tussen de 5 en 25 prooien per dag consumeren en kan zo in hoog tempo een grote spintpopulatie bestrijden. Zijn er geen prooien meer aanwezig? Dan stapt de roofmijt over op een kannibalistisch dieet, waardoor uiteindelijk de roofmijtenpopulatie ook uitsterft.
Bestel roofmijten tegen spint (correctief)
Roofmijten tegen spint (mix)
Voor een zeer effectieve bestrijding kan je kiezen voor een mix van Amblyseius californicus roofmijten en Phytoseiulus persimilis roofmijten. Samen vormen de roofmijten een perfect team tegen spint. De Phytoseilus persimilis roofmijten beginnen direct met het bestrijden van grote spinthaarden, de Amblyseius californicus roofmijten eten vooral jonge stadia van spint. Ze vestigen zich voor een tijdje in het gewas en zullen bij beginnende plagen direct ingrijpen.
Bestel roofmijten tegen spint (mix)
Roofmijten tegen spint op blad
De meeste roofmijten worden aangeleverd in een strooimix met voeding, eitjes, larven en volwassen roofmijten. Dit strooi je uit bij je gewassen, het liefst zo dicht mogelijk in de buurt van spint haarden. Bij sommige planten kan het lastig zijn om de strooimix goed over de spint haarden te verdelen. Dan bieden roofmijten op blad uitkomst. Je ontvangt de roofmijten dan inclusief bladeren die je voorzichtig kan verdelen over je besmette planten. Je kan kiezen voor de correctieve variant met alleen Phytoseiulus persimilis roofmijten of voor de mix met Phytoseiulus persimilis en Amblyseius californicus roofmijten.
Meer weten? Download de bijsluiters met instructies voor het inzetten van de biologische spint bestrijders.
Download de bijsluiter roofmijten tegen spint (preventief)
Download de bijsluiter roofmijten tegen spint (correctief)
Download de bijsluiter roofmijten tegen spint (mix)
Download de bijsluiter roofmijten tegen spint op blad (correctief)