Aaltjes tegen eikenprocessierups

Aaltjes tegen eikenprocessierups

De Steinernema feltiae aaltjes tegen eikenprocessierups zijn een biologische manier om de rupsen aan te pakken. De aaltjes moeten uitgesproeid worden over de boomstam en rupsen zo vroeg mogelijk in het seizoen wanneer de eikenprocessierups zich in het eerste of tweede stadium bevindt en ze nog geen brandhaartjes hebben. Dat is eigenlijk direct nadat de eitjes uitkomen en de rupsen voor het eerst tevoorschijn komen, dit is al vroeg in het voorjaar vanaf begin april. Hoe kleiner de rups, hoe beter de aaltjes hun werk kunnen doen.

Na het inzetten van de aaltjes gaan ze direct op zoek naar hun prooi en dringen deze binnen waardoor de rupsen sterven. Onze aaltjes zijn leverbaar in de volgende verpakkingen (standaard uit voorraad leverbaar):

• 5 miljoen (voor ca. 10 m2)
• 50 miljoen (voor ca. 100 m2)
• 250 miljoen (voor ca. 500 m2)

Wanneer de eikenprocessierups bestrijden?

De Steinernema feltiae nematoden worden geleverd in een  hydraterende gel wat opgelost moet worden in water en kunnen worden ingezet zodra de temperatuur boven de 8 graden is. Je kan de nematoden gebruiken zodra de rupsen zijn uitgekomen, over het algemeen komen de eitjes eind maart/ begin april al uit wanneer de bomen nog geen bladeren hebben. Spuiten van de aaltjes is mogelijk tot en met de derde fase van de rupsen (dus totdat de rupsen gaan verpoppen), voor een maximaal effect moet de behandeling binnen twee weken opnieuw worden uitgevoerd. Toepassing van de aaltjes is vooral aan te raden vroeg in het seizoen (rond begin april) wanneer de eerste rupsen tevoorschijn komen, dan hebben de rupsen nog geen brandharen en zijn ze veiliger te bestrijden dan in een later stadia wanneer de rupsen al brandharen hebben. Denk erom dat je de aaltjes in de avond of vroege ochtend over de rupsen sproeit, doe dit niet wanneer de zon schijnt aangezien de aaltjes dan uitdrogen en geen kans hebben om hun gastheer binnen te dringen. Gebruik een sproeifles of gieter om de nematoden aan te brengen. Controleer vóór het eerste gebruik of alle openingen van je sproeifles/ gieter/ spuit groot genoeg zijn en dat de aaltjes ongeschonden door de sproeikop kunnen gaan. Meer info over het bestrijden van de eikenprocessierups op deze pagina.

Eikenprocessierupsen in de bodem?

Het bestrijden van de eikenprocessierups boven de bodem kan worden uitgevoerd met parasitaire Steinernema feltiae aaltjes maar in de bodem kan je beter de aaltjes van het type Steinernema carpocapsae gebruiken. De aaltjes komen al van nature in de bodem voor en kunnen langere tijd overleven in de bodem, een ideale bestrijding van de eikenprocessierups in de bodem! Uit onderzoek van het kenniscentrum eikenprocessierups blijkt dat er in 2020 een opvallend hoog aantal eikenprocessierupsen uit de bodem tevoorschijn komen en nu de bomen inkruipen op zoek naar voedsel. Reden hiervoor kan zijn dat we vorig jaar (2019) erg warm en droog weer hebben gehad waardoor veel eiken te maken kregen met meeldauw (schimmelaantasting). Deze meeldauw zorgt ervoor dat de bladeren minder aantrekkelijk zijn als voedsel voor de rupsen waardoor ze de boom hebben verlaten en in de grond zijn gekropen. Het kenniscentrum heeft op meerdere plekken netten rondom de bomen geplaatst om te kijken of de rupsen ook daadwerkelijk in de bodem kunnen leven en verpoppen. Dit bleek vorig jaar al het geval te zijn toen er al duizenden eikenprocessievlinders werden gevangen in deze netten. Ook zijn er vele rupsen zichtbaar in de netten en gaas dat rondom de bomen met een grondnest is gespannen wat er ook op wijst dat er steeds meer rupsen in de bodem zitten. Lees hier meer over het bestrijden van de eikenprocessienesten die zich in de bodem bevinden.

Wat zijn aaltjes?

Aaltjes zijn van nature in de bodem voorkomende rondwormen (Nematoden). Ze zijn erg klein (0,3 tot 0,7 mm) en dus onzichtbaar. Ze zijn onschadelijk voor mens, dier en plant. Er zijn vele soorten aaltjes die elk specifiek gericht zijn op een bepaald type gastheer. Ze dringen hun prooi binnen en besmetten die met een bacterie uit hun darmkanaal. Deze bacterie vermenigvuldigt zich in de gastheer en zorgt ervoor dat deze stopt met schade aanrichten en uiteindelijk sterft. Aaltjes voeden zich vervolgens met deze zelfde bacteriën waardoor zij zich op hun beurt weer vermenigvuldigen. Een enkele insectenlarve kan het broeinest zijn van wel duizenden nematoden. De plaaginsecten worden dus belaagd door een waar leger aan aaltjes. Een volledige bestrijding van de processierups zal lastig zijn aangezien de rupsen nu eenmaal onderdeel zijn van de natuur echter is de inzet van natuurlijke vijanden zeker weten een goede oplossing. Voorwaarde is wel dat de piepkleine aaltjes, die in water worden verneveld, op de juiste plek terechtkomen in dit geval in direct contact met de rupsen. Nematoden zijn een milieuvriendelijke en gericht oplossing maar er bestaat altijd de kans dat ook onbedoeld andere vlinder- en insectensoorten worden bestreden. Er zijn verschillende beschermde en bedreigde vlindersoorten waarvan rupsen op (en in de buurt) van eiken leven in dezelfde periode dat eikenprocessierups aanwezig is. Toepassing van bestrijdingsmiddelen op plaatsen waar (passief) beschermde vlindersoorten voorkomen, kan strafbaar zijn. Op basis van een vlinderkaart van de vlinderstichting kan er bepaald worden waar er wel of niet gespoten mag worden.

Uitzetinstructie S. feltiae aaltjes

In de meeste gevallen worden aaltjes ingezet ter bestrijding in de bodem. De inzet van aaltjes op op rupsen boven de grond vergt dan ook een andere aanpak. Het is belangrijk om gericht te sproeien en om het op het juiste moment te doen. Advies is om het in de avond te doen wanneer er zo min mogelijk zon is (aangezien aaltjes slecht kunnen tegen UV straling) en wanneer de rupsen het meest actief zijn. Zorg ervoor dat je aaltjes zo gelijkmatig mogelijk verdeeld en de aanwezige rupsen zo gericht mogelijk raakt. Qua hoeveelheid aaltjes adviseren wij om ca. 1 miljoen aaltjes per boom te gebruik. Overdoseren met aaltjes is niet mogelijk, je hoeft dus niet bang te zijn dat je teveel aaltjes inzet. Op deze pagina een uitgebreide instructie voor het inzetten van aaltjes.

Aaltjes gemakkelijk uitzetten

Voor het gemakkelijk, nauwkeurig en snel uitzetten van aaltjes kan je gebruik maken van de AquaNemix 1.25 V sproeier van Birchmeier. Deze sproeier is speciaal ontwikkeld voor het uitzetten van de aaltjes in de tuin en scheelt veel werk in vergelijking met het werken met gieters. Hoe het werkt? Heel eenvoudig, giet het mengsel van de aaltjes/ water (concentraat) eenvoudig in de tank, sluit de Aquamix aan op de waterslang en stel de gewenste concentratie in. De aaltjes worden vervolgens automatisch in de juiste concentratie aan het water toegevoegd. Deze sproeier is vooral interessant voor het uitzetten van aaltjes over grotere oppervlaktes 50 m2 en meer maar komt ook goed van pas voor het nauwkeurig uitzetten van aaltjes over kleinere oppervlaktes.

Klik hier om meer te lezen over de AquaNemix 1.25V.

Wij adviseren om de aaltjes zo snel mogelijk na ontvangst te gebruiken. Wilt u ze toch langer opslaan dan kunt u ze bewaren in een koelkast (2-8 graden). Op de verpakking staat de uiterste gebruiksdatum.

Download de bijsluiter eikenprocessierups