De meesten van ons geven het grasveld in oktober of november een laatste maaibeurt en komen er dan de rest van de winter niet meer. Maar als je wat meer tijd besteedt in je buitenruimte voordat het koudere wordt, dan zal het je helpen om de tuin in de lente er op zijn mooist uit te laten zien en slim planten zorgt ervoor dat je het hele jaar door van een kleurrijke tuin kan genieten. Hieronder een aantal onderhoudstips:
Schone paden en bestrating
Ruim alle bladeren en puin op zodra de bomen kaal zijn. Dit is veel gemakkelijker als het nog fris en droog is. Het is ook de moeite waard om je bestrating voor de eerste nachtvorst goed schoon te maken met een harde borstel en wat zeepwater, of nog makkelijker, een hogedrukreiniger. Hierdoor wordt het minder glad en dus veiliger tijdens de natte wintermaanden.
Besteed aandacht aan struiken en bomen
Snoei zoveel mogelijk takken van vaste planten en struiken om de vorm te verbeteren en geef heggen, als ze het nodig hebben, een laatste inkeping voordat de nachtvorst begint. Verwijder alle dode, zieke of beschadigde takken, vooral van bomen. Dit voorkomt dat ze beschadigingen aan gezonde takken veroorzaken.Om iets speciaals in de winter toe te voegen, zijn bomen en struiken met glinsterende, gekleurde schors mooi.
Ze zijn het mooist in kleinere tuinen. De Bourgondische Tibetaanse kers (Prunus serrulata), witte berk (Betula papyrifera), gestreepte slangenbaard esdoorns, en de kaneel papierbast esdoorn (Acer griseum) zijn onze favorieten. Ook struikhouten kornoeljes zijn opvallend en komen in vlam-oranje, scharlaken en geel.
Doe reparaties
Zodra de borders, vaste planten en bomen zijn gesnoeid, kan je vaak makkelijker onderhoud plegen aan je tuinhuisje, serre of omheining. Denk er vooral aan om rottend hout te behandelen of te vervangen.
Onderhoud aan borders
- Snoei de kruidachtige vaste planten in je borders tot dicht bij de grond als ze beginnen af te sterven en verwijder eenjarige planten. Verwijder ook direct alle dode bladeren en het onkruid.
- Knip gazonranden en verwijder dode stelen uit vaste planten, maar laat alles met mooie zaadkoppen zitten, deze zien er magisch uit als ze zijn bevroren. Blijf ook van bladverliezende grassen af tot en met eind februari, omdat het dode blad ook de kroon van de plant beschermt.
- Nu is ook de tijd om je compostbakken van oud, goed geroteerd materiaal leeg te maken en over de verse grond te verspreiden. De bakken kunnen dan opnieuw worden gevuld met het afval van dit jaar en zijn dan weer klaar voor volgend jaar. Zorg er trouwens voor dat je het onkruid apart verwijdert.
- Design-technisch gezien: smalle stroken laten weinig ruimte voor planten en dunne randen strak om borders zijn een beetje fantasieloos. Wees lekker royaal; gebruik een kantenijzer om de randen groter te maken.
Bescherm planten
Verplaats alle potten met gevoelige soorten zoals Cannas, Agapanthus of palmen naar een serre of een kas voor bescherming tijdens de wintermaanden. Wikkel tuinvlies rond de stammen van palmbomen die in de grond zijn geplant en strooi een dikke laag van schors rond de basis van gevoelige bomen, zoals Japanse esdoorns, om ze te beschermen tegen de vorst. Kleine loofbomen, struiken en rozen kunnen met blote wortel worden opgetild en vóór half maart opnieuw worden geplant. Alle andere, met name groenblijvende planten en coniferen, hebben kluiten nodig.
Maak het gazon klaar
Ga over je hele gazon met een verticuteerder om stro en mos te verwijderen zodat het gras vrij kan ademen en groeien. Als je veel mos in je gazon hebt, is de kans groot dat er problemen zijn met de afwatering. Een sessie met een gazonspike-beluchter of gewoon een standaard tuinvork zal in dit geval helpen. Combineer dit met speciaal geproduceerde herfstvoeding of mosverdelgers om weer een mooie grasmat te krijgen.
Schone vijvers en waterpartijen
Probeer te voorkomen dat je vijver of waterpartij vol raakt met bladeren door er in de herfst een net over te gooien. Als je vijver een tijd niet is schoongemaakt en er troebel uit ziet, dan is de late herfst het ideale moment om dit aan te pakken. Als je vissen in je vijver hebt, laat het wateroppervlak dan niet helemaal bevriezen. Simpelweg een bal in het water laten drijven is genoeg.
Denk aan de vogels en andere dieren
In elke periode van het jaar kan je in principe vogels bijvoeren maar vooral in de koude herfst- en wintermaanden kost het vogels soms erg veel energie om hun lichaamstemperatuur op 40 graden vast te houden. In een nacht met flinke vorst verliezen sommige vogelsoorten tot wel 10 procent van hun gewicht, dat is natuurlijk enorm. In deze periode is extra voeding dus erg belangrijk en zijn vetbollen en pinda’s perfecte energiebronnen. In onderstaand overzicht kan je zien in welke maanden de voedselbehoefte het grootste is:
Wil je vogels of bijvoeren? Maak dan gebruik van een vogelvoederhuisje of een voederplank zodat de vogels een plekje hebben waar ze zich welkom voelen en hun eten kunnen vinden. Een voederhuisje kan je ophangen in de boom of struik, bevestigen aan het raam maar er zijn ook voedertafels die je los neer kunt zetten. Wat je ook kiest het is belangrijk dat je in combinatie met het voederhuisje ook het juiste voedsel kiest aangezien verschillende soorten voer ook verschillende vogels aantrekt. Als je er zeker van wilt zijn dat je een gezellig gezelschap van diverse vogels in je tuin krijgt dan is het raadzaam om verschillende voederhuisjes neer te zetten zodat je de vogels kan helpen met het vinden van voedsel. Op deze pagina kan je meer informatie vinden over voederhuisjes.
Plant bollen die in het voorjaar bloeien
Plant je voorjaarsbollen voordat de winter begint. Sneeuwklokjes, krokussen en narcissen, ze houden allemaal van goed bemeste, rulle grond.
Plant ze het liefst in veel scherp zand en wat beendermeel voor een langzame afgifte van voedingsstoffen die de bollen tijdens een lange periode kunnen voeden.
Bij het planten van bloembollen, is de algemene vuistregel om te planten op twee of drie keer de diepte van de bol en de beste afstand tussen de bollen is twee of drie keer de breedte van de bol.
Pas op voor sneeuw
Onderschat niet hoe verwoestend lange, zware periodes van sneeuw en ijs kunnen zijn voor de bomen en planten in je tuin. Als je simpelweg zachtjes sneeuw van de bladeren en takken klopt terwijl ze nog zacht en fris zijn, is de kans groot dat je ernstige schade voorkomt.
Geniet van wintergroen en -kleur
Ook al is de winter voor veel levende wezens een rustperiode, wil dit nog niet zeggen dat je tuin niet interessant en spannend kan zijn. Plant ook groenblijvende struiken zoals de Phormium tenax naast bladverliezende struiken zoals Cornus sanguine ‘Midwinter Fire’ om met zijn prachtige vlamkleurige stengels je tuin in brand te zetten.
Vul bloempotten met winterviooltjes, polyanthus en altviolen, één soort per pot. Ben je een beetje creatiever, combineer ze met groenblijvende grassen, vaste planten, kleine struiken en bloembollen.
Herstel gaten in je privacy
Als er in de winter gaten in de begrenzing met de buren te voorschijn komen, dan zijn vooral groenblijvende bomen, hoge en dunne struiken en bamboe een goede oplossing. Wil je het probleem direct oplossen, kan je beter voor bepaalde soorten schuttingen kiezen. Houd rekening met de hoogtebeperking: in achtertuinen is het maximaal 2 meter, aan de voorkant van je huis 1 meter. Voor iets hogers is een bouwvergunning nodig.
Installeer buitenverlichting
Buitenverlichting is een must om je tuin in de winter op te vrolijken. Zonlicht is heerlijk, maar in de nachttuin kun je echt de aandacht vestigen op mooie vormen. Spotlights zijn het makkelijkst in gebruik en kunnen onder verschillende hoeken worden geplaatst voor verschillende effecten.
Maak een takenlijst
De tuin is relatief rustig in de winter, dus nu is het een ideaal moment om tuinwerkzaamheden aan te pakken die je misschien eerder hebt uitgesteld. Echte tuinliefhebbers weten dat er altijd wel werk te doen is en de lente niet zo ver weg is als het lijkt. En alles wat je nu doet, hoeft later niet meer.
Zet je nieuwe ideeën voor de tuin eerst eens op papier, voordat je geld steekt in iets nieuws. Of je nou helemaal een nieuwe tuin wil aanleggen, of de bestaande borders een opknapbeurt wilt geven, het is altijd beter om eerst een ontwerp op papier te zetten voor je aan slag gaat.
