Nederland kent verschillende bijenpopulaties. Ieder jaar wordt er in het voorjaar onderzoek gedaan naar deze bijenpopulaties. De Nationale Bijentelling is een project dat de afgelopen jaren ieder voorjaar werd georganiseerd. Samen met enkele andere stichtingen probeert het IVN erachter te komen welke bijenpopulaties er in Nederland leven, hoeveel bijen er zijn, waar ze precies zijn en of ze hulp nodig hebben. Er is namelijk een probleem met de bijenpopulatie in Nederland. Meer dan de helft van alle bijensoorten staat op de rode lijst. En dat is zorgwekkend. Zonder onze bijenpopulaties zouden we geen groenten, fruit, noten, chocola en koffie meer hebben. Bijen zorgen voor de bestuiving van 70% van de gewassen. Hoewel de verstening van tuinen en terrassen een van de redenen is waarom er steeds minder bijen in Nederland wonen, zijn natuurlijke vijanden zoals de Varroamijt ook een groot probleem.
Bijenpopulaties in Nederland
Hoewel veel mensen paniek hebben als ze een bij zien, is dit eigenlijk helemaal nergens voor nodig. Bijen zijn van nature hartstikke vriendelijke beestjes. Al hebben ze natuurlijk wel een angel. Die zetten ze in als het volk waarin ze leven wordt aangevallen. Of wanneer iemand per ongeluk op ze gaat zitten of ze klem zitten tussen een kledingstuk en de huid. In Nederland zijn er ongeveer 350 verschillende soorten bijen. Deze zijn onder te verdelen in drie hoofdgroepen: honingbijen, hommels en solitaire bijen.
Honingbijen
Vroeger leefden honingbijen in Nederland in het wild. Maar doordat veel holle bomen verdwenen, er steeds minder nectar te vinden was en er steeds vaker gebruik werd gemaakt van chemische bestrijdingsmiddelen verdwenen honingbijen uit het wild. Inmiddels vinden honingbijen hun thuis bij imkers. Ze worden ingezet om allerlei voedselgewassen te bestuiven.
Solitaire bijen
Solitaire bijen leven helemaal alleen. Ze horen niet bij een volk. Er wordt gedacht dat er meer dan 300 verschillende soorten solitaire bijen zijn. Ze zijn vaak lastig te herkennen omdat ze in allerlei formaten voorkomen.
Hommels
Hommels kun je vanaf het vroege voorjaar al in heel Nederland zien rondvliegen. Ze komen dan tevoorschijn om op zoek te gaan naar een plek om een nestje te maken. Hier stichten ze een volkje van zo’n 100 bijen. Na de zomer sterft het volkje uit en verhuist de nieuwe koningin naar een plek waar ze kan overwinteren.
De natuurlijke vijanden van bijenpopulaties
Er bestaan veel soorten insecten en andere dieren die als vijanden van bijen worden gezien. Deze insecten en dieren leven vaak erg dichtbij bijenpopulaties of dringen bijenpopulaties binnen. De meeste problemen die deze natuurlijke vijanden teweegbrengen kunnen gelukkig snel opgelost worden.
Spinnen
Bijen die in een spinnenweb belanden, leven niet lang. Bijen zijn een heerlijke lekkernij voor spinnen. Imkers zorgen er daarom altijd voor dat spinnenwebben die dichtbij kassen geweven worden snel verdwijnen.
Muizen
Muizen kunnen veel ravage veroorzaken. Vooral tijdens de winter kunnen muizen de bijenkorven en kasten flink aantasten. Het is dus niet verbazingwekkend dat veel imkers katten in dienst nemen om muizen te verweren.
Vogels
Vooral mezen zijn in het najaar en in het voorjaar, als ze hun nesten bouwen, enorm vervelend voor bijenpopulaties. Ze kunnen bijenkassen namelijk nog weleens aanzien voor vogelhuisjes. Mezen tikken dan met hun snavel op de bijenkorf. Dit bezorgt bijenkoloniën enorm veel stress. Bovendien gaan er vaak een paar nieuwsgierige bijen kijken naar wie er aanklopt. Vervolgens worden ze opgegeten door de vogel die het probleem veroorzaakt.
Luizen
Vooral de bijenluis is een van de meest gevaarlijke luizen voor bijenpopulaties. Hoewel de bijenluis niet kan vliegen, heeft dit insect zuignapjes op de poten waarmee het zich vastzuigt aan het lijf van een bij. Zo dringt de bijenluis een korf binnen. Vervolgens vermenigvuldigt de bijenluis zich razendsnel. Hoewel bijenluizen vroeger een grote zorg waren onder bijenliefhebbers, is de hoeveelheid bijenluizen inmiddels afgenomen. Daarvoor in de plaats is er helaas wel een nog gevaarlijkere vijand bijgekomen.
Mijten
De Varroamijt is een uitwendige parasiet die voort kan planten op het broed van honingbijen. Kort voor het sluiten van het broed dringt een varroawijfje een broedcel binnen en laat zich hierin insluiten. Ze legt tegen de wand van de cel twee tot zes eitjes. In de gesloten cel voeden de jonge mijten zich met het vetlichaam van de pop. De pop komt niet uit en de nieuwe Varroamijten vermenigvuldigen zich weer verder in een nieuwe pop. Dit is funest voor de bijenpopulatie. Gelukkig is er een natuurlijke bestrijdingsmiddel die Varroamijten heel snel uitroeit. De Stratiolaelaps scimitus is een natuurlijk vijand van de Varroa mijten en richt zich alleen op de bestrijding van de mijten en niet op de bijen. Door deze beestjes uit te zetten ben je in no time van jouw Varroamijt probleem af