Bouw een insectenhotel en help ze de winter door!

Insecten zijn essentieel voor ons ecosysteem. Ze bestuiven planten, verrijken de bodem en zijn een belangrijke voedselbron voor allerlei dieren. Hoewel je zin de winter niet ziet, zijn de nuttige beestjes er wel degelijk. Makkelijk is de winter voor de meeste insecten niet. Maak daarom veilige schuilplaatsen zodat ze kunnen overwinteren. Dat kan snel met eenvoudige aanpassingen, maar de doe-het-zelfliefhebber en kan er ook goed z’n ei in kwijt. In dit artikel delen we op wat voor manieren je een insectenhotel kan creëren. Van super simpele aanpassingen in de tuin tot luxe zelfgemaakte hotelsuites voor insecten!

Ga direct naar het stappenplan voor een DIY insectenhotel

Rommelige tuinen zijn een redder in nood

Een insectenhotel is in de basis een veilige schuilplaats waar insecten zoals bijen en lieveheersbeestjes kunnen overwinteren. Dit soort schuilplaatsen zijn onze tuinen lastig te vinden, omdat tuinen vaak netjes worden opgeruimd. Eigenlijk zonde, want het is voor veel flora en fauna juist veel fijner als je de boel op z’n beloop laat. Laat bladeren, takken en ander organisch tuinafval daarom lekker liggen. Ze vormen een natuurlijke schuilplaats voor veel insecten. Bijkomend voordeel is dat de bodem minder snel bevriest als er bladafval op blijft liggen. Niet alleen fijn voor je planten, maar ook voor nuttige bodemdieren!

Praktische wintertips voor een insectenvriendelijke tuin

Je tuin een beetje laten verrommelen is een eerste stap, maar daarnaast kan je met kleine aanpassingen en spulletjes die je waarschijnlijk al in en om de tuin hebt liggen nóg meer betekenen voor insecten.

• Maak stapeltjes van stenen, tegels of houtblokken. Je hebt vast en zeker her en der in de tuin wel wat stenen, losse tegels of stukken hout liggen. Maak hier een stapeltje van in een (rommelig) hoekje van de tuin. Het wordt zo een fijne schuilplaats voor allerlei insecten. Ze kunnen er namelijk onder kruipen of huisvesting zoeken in de spleten. Ideaal voor bijvoorbeeld pissebedden of bepaalde vlindersoorten. Meer lezen over overwinterende insecten? In dit blogartikel hebben we hier meer over geschreven: Insectenhotel in de winter plaatsen? Goed idee!
• Laat plantenpotten staan. Ook plantenpotten bieden een fijne habitat om te schuilen. Insecten kunnen eronder kruipen en lekker rustig de winter afwachten. Bijkomend voordeel is dat je op deze manier ook makkelijk water aan kan bieden. Ook insecten hebben in de winter namelijk water nodig en in plantenpotten blijft na een regenbui natuurlijk genoeg water achter. Als extraatje kan je een waterschaal in de tuin plaatsen. Voeg stenen toe zodat de insecten niet kunnen verdrinken.
• Kies voor inheemse planten. Met inheemse planten zorg je voor veel biodiversiteit in de tuin. Inheemse planten zijn namelijk beter afgestemd op lokale insecten en bieden voedsel en schuilplaatsen. Bovendien zijn ze onderhoudsarm en beter bestand tegen ziekten.
• Vermijd chemische bestrijdingsmiddelen. Nuttige insecten zoals lieveheersbeestjes en gaasvliegen helpen bij het bestrijden van plagen zoals bladluizen. Door ze een veilige plek te bieden, creëer je een gezond evenwicht in je tuin. Vermijd dan ook altijd chemische bestrijdingsmiddelen, want deze doden niet alleen plaaginsecten, maar ook de nuttige insecten.

DIY insectenhotel

Er zijn allerlei kant-en-klare insectenhotels in de winkel te krijgen. Leuk om in de tuin op te hangen, maar het is nog veel leuker om er zelf eentje te maken! Bouw een insectenhotel en help de insecten in je tuin nóg een beetje extra.

Bouw een insectenhotel: dit heb je nodig voor om zelf een insectenhotel te bouwen

Het mooie van een insectenhotel is dat je er van alles voor kan gebruiken. Ga in de tuin op zoek naar dood hout, stukken boomschors, droge bladeren, takjes, riet, gedroogde bloemen, stro, denneappels en meer! Daarnaast kan je allerlei restmateriaal gebruiken zoals dakpannen, kippengaas, touw, bamboestokjes of restjes hout. Ga als laatste op zoek naar een geschikt basiselement om het hotel in op te bouwen. Dit kan een houten raamwerk zijn dat je zelf in elkaar timmert, maar een houten kistje kan natuurlijk ook een prima basiselement worden.

Aan de slag met het hotel!

Stap 1: maak de basis van het insectenhotel

Het is slim om eerst te bepalen waar je van plan bent je insectenhotel te plaatsen. Hoeveel ruimte heb je? Moet het hotel hangen of plaats je het bijvoorbeeld op een paal, op pootjes of zet je het neer op een tafeltje? Als je dit allemaal hebt bepaald kan je een goed basiselement bouwen en direct het eventuele ophangsysteem monteren.

Het basiselement kan prima van restmateriaal gemaakt worden. Misschien heb je ergens een houten kistje liggen, een klein houten kastje, een oud vogelhuisje… Anders heb je vast en zeker restjes hout liggen om zelf een hotel in elkaar te timmeren. Zorg dat het hotel in ieder geval 10 cm diep is. Dan hebben solitaire bijen voldoende ruimte om zich in een gangetje te nestelen. Denk ook na over een afdakje. Er moet namelijk geen regen in het hotel komen.

Stap 2: plaats verdiepingen in het hotel

In het hotel moeten natuurlijk verschillende kamers komen om diverse insecten te kunnen onderbrengen. Maak daarom met losse plankjes verschillende compartimenten in je basiselement.

Stap 3: vul de suites met verschillende materialen

Dan is het tijd om de hotelsuites in te richten! Als eerste maak je gangetjes voor solitaire bijen. Je kan hiervoor holle bamboestokjes gebruiken of gaatjes boren in een blok hout of boomstronk. Zorg dat de gangen een diameter hebben van 5-10 mm en dat ze minstens 10 cm diep zijn. Daarnaast is het belangrijk dat de gangen mooi glad van binnen zijn, anders kunnen de bijen hun tere vleugels beschadigen.

Heb je voor de bijen kamertjes gecreëerd, dan kan je de rest van het hotel opvullen. Hiervoor kan je al het restmateriaal dat je hebt verzameld gebruiken. Richt de kamers met verschillende materialen in, dan zullen veel verschillende insecten hun thuis erin vinden. Insecten zitten graag in kleine ruimtes, dus je hoeft niet zuinig te zijn met materiaal. Voor vlinders kan je verticale spleten maken, gaasvliegen zoeken kleine hoekjes en kiertjes. Heb je kippengaas, dan kan je dat voor de suites monteren om te voorkomen dat het materiaal wegwaait en om de insecten te beschermen tegen vogels en andere dieren.

Hotel klaar? Ophangen maar! Het liefst hang je het hotel op een zonnige en beschutte plek. Daarna is het simpelweg wachten tot insecten hun intrek nemen in de suites en kan je genieten van de diversiteit in je tuin.