Je hebt vast weleens van sluipwespen gehoord. Maar wist je ook dat een kwart van alle insecten in Nederland een sluipwesp is? Ze zijn klein en daardoor voor ons vaak onzichtbaar, maar doen ontzettend nuttig werk. In dit blogartikel duiken we dieper in de wereld van deze onzichtbare helden in de natuur.
Wat zijn sluipwespen precies?
Sluipwespen vormen een grote familie van insecten onder de naam Ichneumonidae. Er zijn meer dan 22.000 soorten beschreven en regelmatig worden er nieuwe ontdekt. Sluipwespen zijn anders dan gewone wespen. Ze zijn namelijk parasitair, wat betekent dat ze leven van andere insecten. Over het algemeen zijn sluipwespen slank gebouwd, ze hebben een dun lijf en een nog dunnere ‘wespentaille’, de overgang tussen het borststuk en het achterlijf. De kleinste sluipwespen zijn nog minder dan 1 mm groot, de grootste soorten kunnen zo’n 4 cm worden.
Sluipwespen zijn parasitoïden
Sluipwespen zijn parasitoïden. Dit wil zeggen dat ze een ander insect als gastheer nodig hebben om zich te kunnen ontwikkelen, maar dat ze deze gastheer uiteindelijk ook doden. Sluipwespvrouwtjes hebben een lange legboor. Hiermee prikken ze een gaatje in hun gastheer. Dit kan een bepaald insect zijn, maar ook bijvoorbeeld de eitjes van een bepaald insect. Het sluipwespvrouwtje zet eitjes af in de gastheer. Zodra die uitkomen, voeden de larven zich met de gastheer. Hier zal de gastheer uiteindelijk aan sterven.
Wat is het nut van sluipwespen?
De meeste sluipwespen zijn klein, en daardoor voor ons onzichtbaar. Toch zijn ze ontzettend nuttig in de natuur. Iedere sluipwesp heeft een ander soort insect als gastheer. Omdat een sluipwesp z’n gastheer uiteindelijk doodt, zorgen ze ervoor dat er geen overpopulatie van die insectensoort ontstaat. Zijn er veel gastheren, dan komen er ook meer sluipwespen. Loopt de populatie terug, dan is er ook minder voeding de sluipwespen en slinkt hun populatie ook. Zo helpen sluipwespen om de natuur in balans te houden!
Sluipwespen als biologische bestrijder
Sluipwespen worden veel ingezet als biologisch bestrijdingsmiddel in de landbouw en glastuinbouw. Dat is volkomen logisch, want in de natuur is hun functie ook om te voorkomen dat ergens een plaag ontstaat. In kassen worden sluipwespen bijvoorbeeld gebruikt voor de bestrijding van witte vlieg, in de tuin zijn sluipwespen in te zetten tegen bladluis. Wist je dat je sluipwespen ook in huis kan inzetten? De minuscuul kleine Trichogramma sluipwesp is enorm nuttig als bestrijder van meelmotten en kledingmotten!
Zijn sluipwespen in huis gevaarlijk?
Hoewel het spannend klinkt om sluipwespen in huis uit te zetten, hoef je je geen zorgen te maken. Sluipwespen zijn absoluut niet gevaarlijk voor mensen, huisdieren of je planten. Ze steken namelijk niet en hebben maar één doel in het leven: een gastheer vinden om te parasiteren. Zijn er geen gastheren meer aanwezig, dan sterven de sluipwespen ook uit.
De Trichogramma sluipwespen die je in huis kan inzetten zijn niet groter dan 0,5 mm. Je ziet ze dus nauwelijks, terwijl ze wel heel nuttig werk voor je doen. Deze sluipwespsoort kiest het eitje van diverse motten om haar eigen eitje in te leggen. Hierdoor zal het motteneitje nooit uitkomen en wordt de voortplantingscyclus doorbroken.
Stille superhelden
Je kan wel stellen dat sluipwespen stille superhelden zijn. Je merkt ze nauwelijks op, maar als ze niet meer zouden bestaan, zal dat enorme gevolgen hebben voor het ecosysteem. Kom je er eentje tegen? Laat ‘m lekker zijn gang gaan en bedenk: het zijn bondgenoten in de strijd tegen ongewenste plagen!