Aaltjes / nematoden
Aaltjes, ook wel nematoden, zijn wereldwijd te vinden en kom je in alle denkbare habitats tegen. Je vindt de minuscule rondwormen op de bodem van de zee en op de toppen van de Himalaya. Ze voeden zich met planten, bacteriën, schimmels, andere nematoden en diverse insecten. Met aaltjes kan je op een veilige, natuurlijke manier diverse vervelende plaaginsecten te lijf gaan. Hoe dat precies werkt, lees je op deze pagina.
Wat zijn aaltjes?
Aaltjes, of nematoden, zijn van nature in de bodem voorkomende rondwormen. Met hun 0,3 tot 0,7 mm zijn ze zo klein dat ze met het blote oog niet te zien zijn. Aaltjes leven in de bodem en voeden zich daar met plantaardig materiaal of larven en poppen van insecten. Er zijn vele soorten aaltjes die elk specifiek gericht zijn op een bepaald type plant, schimmel of gastheer.
Biologische bestrijding met aaltjes
Aaltjes leven in de bodem en gaan daar op zoek naar larven en poppen van plaaginsecten. Ze dringen hun prooi binnen en besmetten deze met een bacterie uit hun darmkanaal. Deze bacterie vermenigvuldigt zich in de gastheer en zorgt ervoor dat de gastheer sterft. De aaltjes voeden zich vervolgens met deze zelfde bacteriën waardoor zij zich op hun beurt weer vermenigvuldigen. De aaltjes verlaten daarna de gastheer en gaan op zoek naar nieuwe gastheren. Een enkele insectenlarve kan een broeinest van duizenden nematoden zijn. Zolang er prooien in de bodem aanwezig zijn, houdt de populatie aaltjes zichzelf in stand.
Aaltjes bovengronds uitzetten
Naast de inzet van aaltjes in de bodem, is het ook mogelijk om de aaltjes te gebruiken tegen bepaalde insecten die zich op bladeren, takken en stammen bevinden. Denk hierbij aan buxusrupsen, tripsen en eikenprocessierupsen. Omdat aaltjes bovengronds niet lang overleven, is het belangrijk dat de te bestrijden plaaginsecten direct worden geraakt door de aaltjes. Alleen dan kunnen de nematoden hun gastheer binnendringen en hun werk doen.
Aaltjes kopen? Dit zijn de voordelen
- Natuurlijke bestrijding van plaaginsecten: aaltjes zet je in als natuurlijke vijand van diverse plaaginsecten. Je gaat insectenplagen tegen zonder schadelijke chemische middelen te gebruiken.
- Veilig voor mens, dier & plant: in tegenstelling tot gif zijn nematoden volledig veilig voor mensen, dieren en planten. Je kan ze daarom goed inzetten op je gazon, in de siertuin of bij voedselgewassen in de moestuin.
- Gerichte actie: aaltjes richten zich alleen op een bepaald type plaaginsect en laten andere organismen met rust. Nuttige insecten worden daardoor niet onnodig bestreden.
- Balans herstellen: aaltjes zet je in om de natuurlijke balans in de tuin te herstellen. Door aaltjes voorkom je dat een bepaalde insectensoort uitgroeit tot een vervelende plaag.
- Gedode plaaginsecten worden opgenomen in de natuurlijke kringloop: je hoeft dus geen dode insecten op te ruimen (wat bij chemische middelen wel het geval is).
Aaltjes van Biobestrijding
Biobestrijding levert vier verschillende soorten aaltjes. Steinernema feltiae, Steinernema carpocapsae, Heterorhabditis bacteriophora en Phasmarhabditis californica. De aaltjes worden geleverd in een mineraalpoeder. Dit los je op in water wat je vervolgens uitsproeit over het te behandelen oppervlakte.
Steinernema feltiae aaltjes
Dit type aaltjes is in de bodem werkzaam tegen larven en poppen van diverse plaaginsecten. Ze worden veelvuldig binnenshuis gebruikt bij kamerplanten. Je zet ze bijvoorbeeld in tegen de larvale stadia van rouwvliegjes en poppen van trips. Buitenshuis zijn de aaltjes effectief tegen larven van de taxuskever en larven van mieren. Aan de slag met aaltjes? Lees op deze pagina meer: Bestrijden varenrouwmug (rouwvliegjes).
Bovengronds kan je Steinernema feltiae aaltjes inzetten als contactmiddel op boomstammen of bladeren. Ze zijn te gebruiken voor de bestrijding van de eikenprocessierups of larven en poppen van trips.
Steinernema carpocapsae aaltjes
In de bodem zijn deze aaltjes werkzaam tegen diverse larven en rupsen. Zo werken ze onder andere tegen emelten (larven van langpootmuggen), larven van oevervliegen, aardrupsen (rupsen van diverse nachtvlinders) en rupsen van de fruitmot. Ook zijn ze werkzaam tegen larven van de grote dennenkever, veenmollen, teken, vlooien, koperwormen en eikenprocessierupsen in de bodem. Lees op deze pagina meer over emelten bestrijden.
Bovengronds is een mix van Steinernema carpocapsae aaltjes en Steinernema feltiae aaltjes zeer effectief tegen de buxusrups. Je gebruikt het als contactmiddel op de buxusplant. Lees meer in het blogartikel Buxusmot en rups bestrijden.
Heterorhabditis bacteriophora aaltjes
Heterorhabditis bacteriophora aaltjes worden met name ingezet voor de bestrijding van engerlingen, de vraatzuchtige larven van bladsprietkevers. Denk aan larven van de meikever, junikever, rozenkever en sallandkever. Alles over natuurlijk engerlingen bestrijden lees je in het blogartikel: Engerlingen bestrijden met aaltjes. Ook larven van andere kevers kunnen worden bestreden met deze aaltjes, denk aan de taxuskever, mestkever en laurierkerskever.
Phasmarhabditis californica aaltjes
Phasmarhabditis californica aaltjes worden gebruikt voor het bestrijden van naaktslakken in de bodem. Tips voor slakken bestrijden.
Hoeveel aaltjes heb je nodig
Hoeveel aaltjes je nodig hebt, is afhankelijk van het te behandelen oppervlakte. Aaltjes van Biobestrijding zijn leverbaar in diverse verpakkingen, zo heb je altijd een passende hoeveelheid beschikbaar. De algemene stelregel is dat je zo’n 500.000 aaltjes per vierkante meter nodig hebt. Bij een grotere infectie kan je dit verdubbelen naar 1 miljoen aaltjes per vierkante meter. De meeste Biobestrijding aaltjes zijn leverbaar in verpakkingen van 5, 10, 25, 50, 125, 250 of 500 miljoen. Bekijk bij het specifieke product welke opties mogelijk zijn en kies je gewenste verpakking.
Wanneer moet je aaltjes uitzetten
De periode wanneer de aaltjes uitgezet moeten worden is afhankelijk van welke plaag je wilt bestrijden. Insecten en dieren hebben andere levenscycli waardoor de inzet per plaaginsect kan variëren. Over het algemeen geldt dat aaltjes het meest effectief zijn als de gastheer zich in een gevoelige staat bevindt. Bij larven en rupsen is dit als ze nog klein zijn, dit is meestal in de lente en herfst. Hoe groter de larve, hoe lastiger het voor de nematoden is om de gastheer te parasiteren.
Je kan de aaltjes het best in de vroege ochtend of avond inzetten of als het bewolkt is. De aaltjes moeten namelijk niet aan direct zonlicht worden blootgesteld, UV stralen zijn zeer schadelijk voor aaltjes. Verder moet je rekening houden met de temperatuur, en bij een bodemtoepassing met name met de bodemtemperatuur. Meer informatie over de bodemtemperatuur vind je in het artikel Bodemtemperatuur in de tuin. Bekijk bij het specifieke product wat de optimale temperaturen zijn.
Het is belangrijk dat de aaltjes worden uitgezet in vochtige grond. Dit verbetert de werking. Daarnaast is het belangrijk dat de grond minimaal twee weken vochtig blijft. Heeft het net geregend? Dan is dat een ideaal moment om de aaltjes uit te zetten. Bij droog weer is regelmatig sproeien een must.
We hebben alles op een rijtje gezet op de pagina Instructie: hoe moet je aaltjes uitzetten? Daarnaast sturen we altijd een handleiding mee waarin het nog eens duidelijk wordt uitgelegd. Kom je er toch niet helemaal uit? Bel, mail of stuur ons een berichtje via Instagram of Facebook! Contact met Biobestrijding.
Aaltjes uitzetten met een speciale sproeier voor aaltjes
Heb je de aaltjes gemengd met water, dan kan je ze uitsproeien met een gieter. Maar, voor het gemakkelijk, nauwkeurig en snel uitzetten van aaltjes kan je ook kiezen voor een speciale sproeier voor aaltjes. Wij bieden twee sproeiers van Birchmeier die ontwikkeld zijn voor het uitsproeien van een aaltjesconcentraat.
De AquaNemix 1.25 V sproeier is speciaal ontwikkeld voor het uitzetten van nematoden in de tuin. Deze sproeier is zeer geschikt voor de inzet van aaltjes op grote oppervlaktes, maar ook in kleinere tuinen werkt het een stuk sneller dan een gieter.
De Super Star sproeier is een compacte druksproeier die het uitsproeien binnenshuis, in kassen en bovengronds op bladeren eenvoudig maakt. De sproeikop heeft een 360º draaikop, hierdoor kan je lastige plekjes waar bijvoorbeeld rupsen zich verstoppen goed bereiken.
Veelgestelde vragen over nematoden
We snappen dat aaltjes (nematoden) voor het eerst inzetten even wennen is. Daarom hebben we veelgestelde vragen op een rijtje gezet. Kom je er toch niet helemaal uit? Laat het weten: Contact met Biobestrijding.
1. Hoe worden aaltjes verzonden?
Wij versturen de aaltjes in kleine zakjes. De aaltjes worden geleverd in een mineraalpoeder wat je vervolgens zelf oplost in water. Het zakje is eenvoudig te openen om uit te strooien in een emmer of gieter. De meeste verpakkingen kunnen in een brievenbuspakketje worden verzonden. Je hoeft dus niet thuis te blijven om je bestelling in ontvangst te nemen. Duurt de verzending iets langer dan verwacht? Maak je geen zorgen! Aaltjes kunnen prima enkele dagen onderweg zijn zonder dat dit invloed heeft op de kwaliteit.
2. Kan ik te veel aaltjes uitzetten?
Het mooie van nematoden is dat overdosering niet mogelijk is. Zijn er onvoldoende gastheren aanwezig, dan sterven de aaltjes uit en worden ze opgenomen in de natuurlijke kringloop. Twijfel je over hoeveel je nodig hebt, dan kun je dus gerust iets meer bestellen.
3. Hoe vaak moet ik nematoden uitzetten?
Het is het beste om de aaltjes in één seizoen ten minste twee keer toe te passen. Zet ze uit met een tussenpoos van 7-10 dagen om de levenscycli van de nematoden te spreiden en een volledige dekking te verzekeren. In geval van ernstige infecties is het verstandig om de inzet iedere 7-10 dagen te herhalen totdat de plaag verdwijnt.
4. Hoe lang zijn aaltjes effectief in de bodem?
Nematoden kunnen een aantal maanden in de bodem overleven, maar de effectiviteit neemt na verloop van tijd af. Ze worden namelijk voortdurend aangevallen door hun natuurlijke vijanden. Om die reden zijn aaltjes het effectiefst in de eerste vier weken na de inzet.
5. Moet de bodem nat zijn tijdens het uitzetten?
Omdat nematoden alleen in vochtige grond kunnen bewegen, moet de bodem vochtig (maar niet te nat) worden gehouden. De grond mag in de eerste 4 weken na toediening niet uitdrogen. Op het moment van aanbrengen moet de grond vochtig zijn en direct na het aanbrengen licht worden bewaterd. Over het algemeen is om de 3-4 dagen sproeien voldoende als het niet regent. Bij een langdurig droge of warme periode is het raadzaam om dagelijks licht te sproeien.
6. Wanneer kan ik resultaat zien?
De aaltjes gaan direct aan het werk. Het eerste effect zal je na een paar dagen al kunnen merken. De echt waarneembare afnames van de plaagpopulatie zijn na ongeveer twee weken te zien. De nematoden hebben tijd nodig om hun gastheer volledig te parasiteren en te doden. Vervolgens gaan ze naar de volgende gastheer. Nematoden doden het ongedierte van binnenuit. Je zult geen dode insecten lichamen zien, zoals wel het geval is bij een chemische behandeling. Volwassen plaagpopulaties nemen geleidelijk af naarmate de nematoden steeds meer parasiteren.
7. Overleven aaltjes de winter?
Een strenge winter zal zorgen voor een aanzienlijke afname van de aaltjespopulatie. In de meeste gevallen zullen nematoden (net als insecten) tijdens koud weer inactief worden. De aaltjes die de winter overleven zullen in te kleine aantallen aanwezig zijn om nog effectief plagen te bestrijden. Een nieuwe inzet in het voorjaar is daarom raadzaam. Hiermee komt de populatie weer op volle sterkte.
8. Kunnen aaltjes zich verplaatsen?
Nematoden zijn microscopisch klein (0,3 tot 0,7 mm) en hebben een beperkt bewegingsbereik. Over het algemeen zullen de aaltjes blijven waar je ze aanbrengt. Een uitzondering zijn de Heterorhabditis bacteriophora aaltjes die zich door de grond blijven verplaatsen, totdat ze gastheren vinden om te infecteren.
9. Hoe lang zijn de aaltjes houdbaar?
Nematoden zijn voor een beperkte periode houdbaar. Wij adviseren om ze zo snel mogelijk na ontvangst in te zetten. Wil je ze toch langer bewaren, dan kan dit in de koelkast. Op de verpakking staat de uiterste houdbaarheidsdatum. Invriezen of blootstellen aan temperaturen boven de 30 graden overleven ze niet.
10. Zijn de aaltjes schadelijk voor dieren?
Nee, aaltjes zijn niet schadelijk voor zoogdieren, waterdieren, vogels, reptielen of amfibieën. Je kunt het dus gerust gebruiken in het bijzijn van dieren.
11. Kan ik ze inzetten in combinatie met kunstmest?
Als je gebruikmaakt van een organische meststof is dat geen probleem. Wel is het aan te raden om even te wachten met het gebruik van meststoffen. Hiermee voorkom je dat de nematoden overmatige stress ondervinden. Sommige soorten kunstmest bevatten veel zouten die een negatief effect kunnen hebben.
12. Kan ik aaltjes inzetten in combinatie met chemische middelen?
Ons advies is om geen gebruik te maken van chemische middelen. Ze zijn slecht voor het milieu, verstoren de natuurlijke balans en zullen ook de aaltjes schaden.
13. Hoe lang kan ik aaltjes bewaren in opgeloste vorm?
De nematoden kunnen een paar uur overleven in water. Heb je de oplossing gemaakt, wacht dan niet te lang met de inzet. Als je het mengsel onnodig lang laat staan, heeft dit invloed op de kwaliteit van de aaltjes.
14. Kan ik aaltjes buiten en binnen uitzetten?
Je kunt ze overal uitzetten. Binnenshuis in potten, in een kas en in de tuin. Zolang ze maar onder de juiste omstandigheden worden uitgezet. Denk hierbij aan een vochtige bodem en de juiste temperatuur.
15. Kan ik verschillende type aaltjes tegelijk uitzetten?
Het is zeker mogelijk om verschillende soorten gelijktijdig in te zetten tegen verschillende plagen. Ieder type richt zich op zijn eigen plaag. Ze zitten elkaar dus niet in de weg.
16. Kan ik aaltjes uitzetten in de woonkamer?
Dat kan. Je kan aaltjes prima gebruiken in de potgrond van kamerplanten. Aaltjes worden veelvuldig gebruikt voor het bestrijden van de larven van rouwvliegjes. Een veel voorkomende plaag bij kamerplanten.
17. Kan ik een normale gieter gebruiken?
Zeker. Belangrijk is dat de sproeikop gaatjes heeft die groter zijn dan 0,5 mm. Anders heb je kans dat de gieter verstopt raakt. Wil je de nematoden gemakkelijk, nauwkeurig en snel uitzetten, kies dan voor een speciaal ontwikkelde sproeier voor aaltjes.
18. Kunnen aaltjes verdrinken?
Aaltjes kunnen zonder vocht hun werk niet doen, maar extreem veel water is ook niet goed. Als nematoden te lang onder water staan zullen ze verdrinken, dit kan bijvoorbeeld ook het geval zijn als het erg hard heeft geregend en er grote plassen op het gazon blijven staan. Probeer dus altijd een balans te zoeken tussen voldoende vocht, maar niet kletsnat.
19. Bij welke temperatuur kan ik nematoden uitzetten?
• Steinernema feltiae aaltjes: 8 tot 30° C
• Steinernema carpocapsae aaltjes: 12 tot 30° C
• Heterorhabditis bacteriophora aaltjes: 12 tot 30° C
• Phasmarhabditis californica aaltjes: 5 tot 30° C
20. Wat is de levertijd?
Onze aaltjes zijn uit voorraad leverbaar. Bestel je op werkdagen voor 16:00, dan kunnen we je bestelling dezelfde dag verzenden. Doorgaans heb je de bestelling de dag daarna in huis. Duurt het onverhoopt een paar dagen langer, dan is dit geen probleem. Enkele dagen langer onderweg heeft niet direct invloed op de kwaliteit van de aaltjes. Lijkt er toch iets niet helemaal goed te zijn bij de inzet, neem dan contact met ons op voor een passende oplossing.
21. Waar kan ik nematoden bestellen?
Je kunt de nematoden via onze webshop bestellen. Een overzicht van al onze producten met aaltjes vind je hier: Aaltjes (nematoden). Het gehele jaar door proberen we de aaltjes uit voorraad te leveren. Op maandag tot en met vrijdag voor 16:00 besteld, is de volgende (werk)dag in huis. Je kunt veilig afrekenen via iDeal, PayPal, creditcard of achteraf betalen via Klarna. Hulp nodig? We helpen graag!