Wist je dat vulkanisch gesteente ontzettend veel positieve eigenschappen heeft? Voor iedereen die bezig is met natuurvriendelijk tuinieren is lavameel een onmisbaar middel. Lees in dit artikel wat lavameel is, hoe je het gebruikt en welke voordelen het heeft in de tuin!

Wat is lavameel

Lavameel is een soort steenmeel dat bestaat uit fijn gemalen vulkanisch gesteente. Lavameel is uitermate geschikt voor het verbeteren van bodems en het versterken van planten. Dit is te danken aan het feit dat lavameel rijk is aan essentiële mineralen. Denk daarbij aan silicium, calcium fosfor, magnesium en kalium, die belangrijk zijn voor een gezonde plantengroei. Lavameel is afkomstig uit de Duitse Eifel-streek, waar oude vulkanen voor mineraalrijke afzettingen hebben gezorgd. Lavameel is bovendien volledig veilig en bevat het geen giftige stoffen. Het is dus onschadelijk voor mensen, (huis)dieren en planten.

De voordelen van lavameel in de tuin

Lavameel wordt al sinds jaar en dag ingezet om opbrengsten van gewassen te verbeteren. Oorspronkelijk vond het vooral toepassing op tropische bodems in Afrika, Brazilië, Maleisië en Mauritius, maar tegenwoordig wint het ook aan populariteit in Europa.

Een belangrijke eigenschap van lavameel is het gehalte aan calcium (kal) dat helpt de bodem te neutraliseren. Dit betekent dat het de zuurgraad van de bodem corrigeert en geschikter maakt voor plantengroei. Daarnaast levert lavameel waardevolle mineralen zoals fosfor, kalium en magnesium. Waar fosfor en kalium essentiële voedingsstoffen voor planten zijn, dragen magnesium en calcium bij aan een stabiele pH-waarde en een gezonde bodemstructuur. Het maakt de bodem luchtiger, zorgt voor een betere waterhuishouding en wortelgroei.

In tegenstelling tot andere meststoffen verweert lavameel langzaam in de bodem, waardoor het geleidelijk en langdurig nuttige stoffen in de bodem afgeeft. Bovendien legt lavameel CO2 in de bodem vast. Het calcium in het lavameel reageert met CO2 uit de lucht en vormt daarbij het stabiele mineraal calciumcarbonaat CaCO3 dat CO2 effectief opslaat.

Verschil lavameel of lavagruis

Soms ontstaat er verwarring tussen lavagruis, lavameel en lavazand. Hoewel al deze producten afkomstig zijn van vulkanisch gesteente, verschillen ze in eigenschappen en toepassingen.

• Lavameel: Dit is het fijnst gemalen poeder met korrels vanaf 0.022 mm en tot maximum 0.1 mm. Lavameel wordt gebruikt om de bodem te verbeteren en plantengroei te bevorderen.
• Lavagruis: Heeft een grovere korrel tussen 1 mm en 3 mm. Lavagruis wordt voornamelijk gebruikt om de bodemstructuur te verbeteren.
• Lavazand: Nog grover dan lavagruis, met korrels tot ongeveer 11 mm. Dit materiaal wordt toegepast als verharding of bij bestrating.

Zo gebruik je lavameel

Wanneer kan je lavameel het beste strooien?

Lavameel is bij uitstek geschikt om te gebruiken tijdens het groeiseizoen in het voorjaar en najaar. Idealiter wordt het toegepast van maart tot oktober. Voor het beste effect herhaal je de behandeling elke 2 tot 3 weken. Bij voorkeur op een bewolkte, windstille dag of na een regenbui. Het poeder blijft het beste hechten aan vochtige bladeren. Het is verder belangrijk dat er geen harde wind staat en dat het de komende 12 uur niet regent, zodat het poeder niet afwaait of wegspoelt.

Hoe strooi je lavameel uit?

Het verstuiven van lavameel kan met de hand, maar het beste met een poederverstuiver. Het is belangrijk om altijd een mondkapje te dragen tijdens het verspreiden. Het inademen van fijn stof kan namelijk schadelijk zijn voor de longen.

Hoeveel lavameel heb je nodig?

Hoeveel lavameel per vierkante meter is afhankelijk van waar je het gebruikt. Over het algemeen is het beste ongeveer 250 gram per vierkante meter. Dit zorgt ervoor dat fosfor, kalium, calcium en magnesium het beste worden benut.

• Siertuin: 100-200 gram per m²
• Moestuin: 200-400 gram per m²
• Gazon: 200-400 gram per m²
• Fruitteelt: 400-450 gram per m²

Lavameel kan als poeder ook worden opgelost in water (300 gram in 10 l water) en vervolgens op de bladeren worden gespoten. Hierbij loop je echter wel risico dat het poeder van gladde bladeren afstroomt naar de grond.

Bescherming tegen plagen en schimmels

Lavameel speelt een belangrijke rol in het beschermen van gewassen tegen plantenziektes en plagen. Doordat het silicaat in lavameel verweert, ontstaat er namelijk kiezelzuur. Dit wordt opgenomen door de planten en versterkt de celwanden. De celwanden worden daarbij harder en stugger en dus minder aantrekkelijk voor plaaginsecten zoals bladluizen, spint, trips, buxusmot, wolluis en rupsen. Bovendien vermijden slakken met lavameel bestoven planten, omdat deze bij contact uitdrogen. Ook schimmels krijgen minder de kans, omdat lavameel een beschermende laag vormt.

Lavameel is een natuurlijk wondermiddel dat niet alleen de bodem voedt, maar je planten ook beschermt tegen plantenziekten en schadelijke insecten. Lavameel zit boordevol essentiële mineralen en draagt zo bij aan een sterke, gezond tuin. Het fijne vulkanische steenmeel is eenvoudige en natuurvriendelijke manier om je tuin een boost te geven met de kracht van vulkanisch gesteente.

Onderzoek ter ondersteuning van dit artikel

• Beerling, D.J., Leake, J.R. orcid.org/0000-0001-8364-7616, Long, S.P. et al. (13 more authors) (2018). Farming with crops and rocks to address global climate, food and soil security, Nature Plants, 4, 138-147
• Richardson, J.B., (2025). Basalt Rock Dust Amendment on Soil Health Properties and Inorganic Nutrients—Laboratory and Field Study at Two Organic Farm Soils in New England, USA, Agriculture, 15, 52

Lees meer over bodemverbeteraars

Ben je naast lavameel op zoek naar meer natuurvriendelijk bodemverbeteraars en meststoffen? Lees deze blogartikelen:

• Aan de slag met wormcompostering
• Plantenvoeding en meststoffen: geef je planten en bodem wat ze nodig hebben

Dit artikel is voor het eerst gepubliceerd op 18 juli 2022 en herzien en opnieuw gepubliceerd op 17 juni 2025.

FAQ – Lavameel in de tuin: een natuurlijk wondermiddel